Grauwe Zeewolven
Grauwe Zeewolven…Ze vechten een beetje zoals een plastic zak dat zou doen. Ze zijn allesbehalve moeders mooiste, en heel groot worden ze ook al niet. Met zo’n 60 à 70 centimeter heb je het meestal wel gehad, bij een maximale lengte van zo’n 120 centimeter.
En toch is Anarhichas lupus voor mij een van de meeste indrukwekkende vissoorten van het Hoge Noorden, want deze beesten beschikken over het sterkste stel spieren dat ik ooit zag. Alleen, die zitten niet in hun gestroomlijnde blauwgrijze lijf, maar in hun kaken.
Dat moet ook, want zeewolven houden van wat je met recht en reden ‘stevige kost’ mag noemen: naast vis ook mosselen, zee-egels, krabben en allerhande ander gespuis dat over een stevige bepantsering beschikt. Losrukken en verbrijzelen is dus de boodschap, en daarvoor heb je nu eenmaal stevig materiaal nodig.
Kijk maar eens wat er met een harde krab gebeurt die zo’n “Steinbeisser”, zoals de Duitsers hem noemen, te grazen heeft genomen:
Eén keer een zeewolf iets vast heeft, laat hij nooit meer los – precies zoals de beruchte pitbull dus. Wie er eentje binnenboord tilt, moet dan ook heel erg oppassen. Deze vissen happen dan namelijk vaak woedend in het rond, en voor je het weet begraaft er eentje zijn imposante tanden in je kuit (of erger) en ben je een stukje van je kostbare vlees kwijt.
Slimme vissers gebruiken dus een lipgripper of hebben een stevig stuk hout binnen handbereik om de wolf voor te houden zodra hij aan boord is: hij hapt gegarandeerd meteen toe en heeft dan een kluif om zich mee bezig te houden. En hoe!
Soms bijten ze zelfs zo hard dat ze hun tanden breken op het hout. Dat klinkt gruwelijker dan het is: ook bij het jagen op hun prooi overkomt het hun wel eens en gelukkig groeien de tanden vervolgens weer netjes bij, want deze dieren wisselen elk jaar van gebit.
Een aanbeet krijgen
Maar goed, voor je je kunt verbazen over waar een zeewolf zoal toe in staat is met zijn bek, moet je er natuurlijk wel eentje haken. En dat is niet altijd even eenvoudig. Tot een aanbeet verleiden, dat lukt doorgaans wel als je in de noordelijke zeeën van Europa vist. Zelfs als je het niet op deze rakkers gemunt hebt. Het gebeurt regelmatig dat er zich eentje aan je voor kabeljauw bedoelde shad of pilker vergrijpt.
Het is zelfs mogelijk dat een fortuinlijke visser een zeewolf en een kabeljauw tegelijk vangt, aan één en dezelfde shad. Vismaten Joris en Lars zagen dat in 2009 met hun eigen ogen op Sørøya: de ene vis hing aan de hoofdhaak, de andere aan de stinger. Zo’n duovangst blijft natuurlijk hoogst uitzonderlijk, maar een enkele zeewolf op de shad is dat veel minder.
Vaak denk je dan dat je daar vele meters onder je wat vuil van de zeebodem hebt opgepikt of een klein visje verkeerd hebt gehaakt of zo, en dus draai je de hele handel maar eens naar boven voor inspectie… tot je in het heldere water een blauwig-paarse schim ziet opdoemen, met breed uitwaaierende borstvinnen.
Soms is de vis inderdaad netjes gehaakt en kan je ermee op de foto, maar vaker wel dan niet is hij zelfs niet geprikt! Hij heeft de rustverstoorder dan namelijk brutaal aangevallen en klemt die rubberen sukkelaar met zijn kaken vast. De zeewolvenkaken hebben het kunstaas zo stevig beet, dat je de haken eenvoudigweg niet kunt zetten. Hoe hard je ook hebt aangeslagen: zo onwrikbaar zit de shad vast.
Dat overkomt ook snoekvissers in de polder wel eens, als ze niet hard genoeg aantikken na de aanbeet of met te slappe stokken aan de slag zijn – maar zeewolven lappen dit kunstje zelfs met snaarstrakke 50-pondsstokken.
Heb je te maken met zo’n vastbijter die niet gehaakt is? Dan moet je al heel veel geluk hebben om hem ook werkelijk aan boord te krijgen. Veelal opent hij de bek zodra hij vlak onder de boot komt.
Wat er op zo’n moment in het koppie van de zeewolf omgaat, kan ik echt niet zeggen. Hij grijpt een prooi, wordt vervolgens tientallen meters naar boven getrokken maar koestert geen argwaan toch niet voor hij de visser en de boot heeft opgemerkt. Mogelijk denkt hij: “zwem maar, vissie, straks geef je het op en ben je van mij!”
Misschien behoort het tot zijn vangtechniek om de prooi eerst een poos vast te houden met zijn grote voortanden voor hij hem ook werkelijk naar binnen zwelgt en kapotbijt met zijn kiezen (iets wat naar verluidt ook die andere vis met de reusachtige tanden, de Goliath Tigerfish uit de Kongo-rivier, doet).
Of, is een zeewolf inderdaad gewoon oliedom zoals veel visgidsen mij al vertelden? Ik zou het niet weten, maar het is en blijft een curieuze situatie.
Wat er ook van zij, zeewolven hebben dit grapje al meerdere keren met mij uitgehaald. In 2010 had ik zo’n lolbroek in IJsland, vanuit Flateyri, en in april 2011 waren er zeker drie die het me flikte in het Noorse Tromsø. Even kwamen ze zich tonen in het kristalheldere water, om daarna weer te verdwijnen naar hun onderwaterwereld van grotten en spelonken.
Vooral één vis uit die Noorse trip spookt nog altijd door mijn geest. Het was de eerste dag van onze vakantie en vismaat Lars en ik stonden schouder aan schouder in het water te turen, terwijl ik mijn “een plastic zak, denk ik” stond op te draaien. En toen was hij daar ineens: zo’n drie meter onder ons, met de borstvinnen breed opengeplooid naast de machtige kop.
Hoe groot hij precies was, zullen we helaas nooit weten, want hij opende zijn bek en liet zich langzaam zakken. Het is nooit makkelijk om een vis te schatten die niet boven water is, maar de meter haalde hij volgens mij echt wel… Ik was er toen niet goed van en voel me nog altijd niet al te best als ik eraan denk.
Gericht vissen
Maar goed, gelukkig blijft er zo nu en dan wél eentje hangen waar je om minstens twee redenen blij mee mag zijn: ze zijn niet alleen fotogeniek, maar ook nog eens heerlijk! Wat overigens niet wil zeggen dat wij alle zeewolven die we vangen zomaar de kop inslaan – het merendeel gaat weer terug en het doet me echt iets om ze weer naar beneden te zien kronkelen. Zolang dat maar ná de foto is, uiteraard, maar dat had u al begrepen.
Wie zijn kansen wil vergroten om een toehappende wolf ook echt te haken, doet er goed aan gericht op te vissen. Ik weet niet wie de truc bedacht heeft, maar hij werkt fantastisch: een metalen afhouder, met aan de ene kant een haaklijntje met een plastic octopus en een stuk vis, en aan de andere kant een stevige brok lood.
Laat de montage naar beneden zakken en animeer het geheel door je lood een centimeter of 15 à 30 van de bodem op te tillen en meteen weer te laten vallen. Herhaal de beweging in reeksjes van vijf of zo, en las daarna een korte rustpauze in. Al die herrie onder water zou volgens de theorie de zenuwen van vriend Zeewolf kunnen prikkelen.
Geërgerd schiet hij uit zijn hol om de indringer te verjagen: hij is er dus niet op uit om het stuk kabeljauw op te eten, maar wel om zijn territorium te beschermen. Het doet wel wat denken aan iemand die keihard op je voordeur staat te bonzen en kabaal te maken, tot je het zo zat bent dat je naar buiten stormt en hem een oplawaai verkoopt.
Om het met de woorden van een vismaat van mij te zeggen: “Ik ben blij dat ik hier niet hoef te duiken. Stel je voor dat je per ongeluk je voet zet op de favoriete mossel van zo’n beest!” Of deze uitleg klopt, weet ik niet.
Op het internet staat immers een filmpje waar een duiker een zeewolf wel héél dichtbij kan benaderen zonder aangevallen te worden – dus zo territoriumdriftig zullen deze dieren nu ook weer niet zijn.
Praktische tips
Overigens is het ons opgevallen dat je op deze manier nauwelijks wolven kunt vangen als de boot te snel gaat door de stroming of de wind. Dat is, als je erover nadenkt, eigenlijk best logisch: de verschillende ‘bonzen’ worden dan te ver van elkaar gegeven, in plaats van netjes voor de deur van de zeewolf.
Mogelijk komt hij wel naar buiten, maar is hij te laat om je montage te verjagen, omdat je montage al meters verder is. Plan je visserij dus in functie van het getij en de weersomstandigheden: een periode met weinig stroom is ideaal voor een paar uurtjes ‘kloppen’.
Nog een paar tips: als verzwaring kun je kiezen voor gewoon lood, maar ook voor een pilker. Hang er dan echter geen haken aan, want niet alleen krijg je dan meer vastlopers, de kans op kabeljauw wordt ook veel groter – iets wat je niet wilt als je op wolven vist, want anders gaat er te veel kostbare vistijd verloren.
Overigens zal je sowieso materiaal verliezen, want zeewolven houden van mosselen, krabben en zeesterren – weet je nog? – en vertoeven graag boven rotsbodems of in de buurt van obstakels. Het is dan ook niet onverstandig om je lood met een breeklijntje (30/00 nylon) te monteren, zodat je niet alles kwijt raakt. Geschikte afhouders kun je zelf maken, maar ze zijn ook in de handel verkrijgbaar onder de naam ‘Havfiske Boom’.
Zin gekregen om het ook een keer te proberen? Trakteer jezelf dan eens op een vistrip Up North. Ik ging zelf al twee keer mee met Joris van www.visreis.nl en was beide keren zeer tevreden, maar er zijn nog wel goeie reisorganisatoren natuurlijk.
Zorg er alleen voor dat je dicht genoeg bij de Noordpool zit (Flateyri, Tromsø, Havøysund, Lofoten etc.) want daar zitten ze in behoorlijke aantallen én ze zijn een stuk groter.
Reageer